Lees de blogpost op mijn eigen website: http://ratterycastor.nl/voeding-voor-kleine-rittens/ of hieronder.Voeding voor kleine rittens
Een onderwerp wat vaak voorbij komt in rattige Facebook groepen is het goed bijvoeden van jonge rittens. Meestal gaat het om rittens die te jong of te klein zijn uitgeplaatst, vaak door onverantwoordelijke fokkers die de rittens te jong uitplaatsen of via dierenwinkels die de dieren te jong van de broodfokker geleverd krijgen.
De huidige richtlijn voor fokkers is dat rittens pas met minimaal 6 weken oud en een gewicht van minimaal 100 gram de rattery mogen verlaten. Jonger of kleiner dan dit is onverantwoord, omdat de rittens dan nog te weinig weerstand hebben en ze hierdoor problemen kunnen ontwikkelen. Steeds meer goede rattery’s plaatsen rittens tegenwoordig zelfs pas met 8 weken uit.
Maar stel je zit onverhoopt met te jonge rittens, wat dan?
Benodigde voedingsstoffen
Jonge rittens hebben een andere voedingsbehoefte dan volwassen ratten. Ze zijn immers nog flink aan het groeien en hebben hier de juiste bouwstoffen voor nodig. De belangrijkste voedingsstoffen om op te letten zijn:
- Eiwit: 23-28% voor jonge rittens (10-14% voor volwassen ratten)
- Vet: minimaal 5% (rond de 5% voor volwassen ratten)
- Vitamine D: 1000 IU/kg
- Calcium en fosfor: 5mg/kg en 3mg/kg respectievelijk (volwassen ratten 3mg/kg en 1,8mg/kg)
- Koper: 8mg/kg (5mg/kg voor volwassen ratten)
Voer waar geen vitaminen of mineralen aan zijn toegevoegd zijn incompleet en moeten aangevuld worden met supplementen! Dit is extra belangrijk bij jonge rittens.
Behalve de voedingswaarde van het voer zijn ook de ingrediënten belangrijk. Uiteraard moeten de ingrediënten bestaan uit dingen die ratten van nature eten: granen, zaden, groenten, kruiden, enzovoort. De eiwitten kunnen van plantaardige en/of dierlijke bron zijn. In theorie is het mogelijk om voldoende eiwitten aan te bieden van enkel plantaardige bron, maar dit is erg lastig. Dierlijke eiwitten zijn vaak ook beter opneembaar en heeft daarom de voorkeur.
Je kunt aan deze voedingsbehoefte voldoen door een mix van droogvoer en (verse) bijvoeding. Zelf raak ik aan om een droogvoer te geven die al hoofdzakelijk in de voedingsbehoefte voorziet, zodat je wat vrijer bent in het geven van bijvoeding.
Goed droogvoer
Idealiter bevat droogvoer dus bovengenoemde voedingswaarden en zijn de ingrediënten van goede kwaliteit. Dit is dus een ander soort voer dan dat je zou kiezen voor volwassen ratten of wat oudere rittens, omdat de hoge eiwitwaarden niet gezond zijn voor oude ratten.
Helaas zijn er niet zo heel veel kant-en-klare opties voor geschikt rittenvoer te koop. Regulier rattenvoer bevat te weinig eiwitten voor rittens in de groei, al is het zeker wel een optie om regulier rattenvoer met dierlijke eiwitten aan te vullen. Rattenvoer samengesteld voor de fok met betere voedingswaarden zijn vaak brokken van lage kwaliteit ingrediënten, dus ook geen goede optie als je rittens optimaal wilt grootbrengen. Deze brokken zijn meestal gemaakt voor broodfokkers die goedkoop rittens willen opfokken, de kwaliteit is laag om de kosten te drukken.
Gelukkig worden er inmiddels goede mixen aangeboden voor jonge ratten, welke in ieder geval deels voldoen aan de voedingsbehoefte van jonge rittens. Let hierbij op dat het voer is samengesteld met behulp van The Scuttling Gourmet, dit is namelijk hét boek over rattenvoeding en ieder goed samengesteld rattenvoer is met behulp van dit boek gemaakt. Soms staan ook de (geschatte) voedingswaarden vermeld op de website.
Eventueel zou je ook kunnen kijken naar gemengd voer voor bijvoorbeeld hamsters of gerbils. Deze dieren eten ongeveer hetzelfde soort voedsel, maar hebben in vergelijking met ratten een iets hogere behoefte aan eiwitten en bevat meestal dierlijke eiwitten. Hierdoor kan dit voer mogelijk passend zijn voor jonge rittens. Lees dan wel goed de verpakking en bekijk de analyse en ingrediëntenlijst goed.
Aan het einde van deze blog raad ik een aantal droogvoeders aan.
Mijn eigen rittenvoer mix is hoog in voedingsstoffen!
Hoeveelheid droogvoer
Jonge rittens in de groei mogen onbeperkt droogvoer eten. Dit klinkt simpel en logisch, maar als je al een tijdje ratten houdt zul je weten dat veel ratten selectieve eters zijn: de lekkerste dingen gaan als eerste op en de minder lekkere dingen blijven liggen. Bij volwassen ratten is het simpel op te lossen: weeg het voer af en geef niet meer dan dat. Bij rittens is het niet heel veel anders, maar waar je op moet letten is dat het droogvoer grotendeels op is vóór je het weer aanvult. Geef geen nieuw voer als er nog genoeg in het bakje ligt, want dan zullen enkel de lekkere dingen gegeten worden en lopen de rittens mogelijk belangrijke voedingsstoffen mis!
Daarom is het ook aan te raden om het voer in een bakje aan te bieden in plaats van uit te strooien (iets wat ik bij volwassen ratten juist aanraad!), dan kun je beter controleren of alles op is. Wat resten in het bakje of in de bodembedekking geeft niet, als het meeste maar op gaat.
Gelukkig eten rittens meestal veel en graag, als je meerdere rittens hebt zul je al snel meer bezig zijn met het bakje vullen dan met wachten tot het op is.
Bijvoeding
Zelfs met goed droogvoer wat aan de voedingsbehoefte voldoet is het raadzaam om hiernaast nog andere dingen bij te voeren. Variatie in het dieet kan helpen eventuele tekorten aan te vullen en bovendien is het verrijking voor de ratten. Rittens die van jongs af aan veel verschillende dingen te eten krijgen, zullen als volwassen rat ook minder kieskeurig zijn. Ook hebben je rittens mogelijk een achterstand opgelopen door te jong verhuizen en waarschijnlijk matige voeding bij de fokker, dus ze kunnen al het extra’s gebruiken.
Bijvoeding voor kleine rittens is vooral gericht op het aanvullen van eiwitten en in mindere mate ook koolhydraten en vet voor energie. Daarom worden met name eiwitrijke producten aangeraden. Hieronder een lijstje met allerlei opties, probeer zeker verschillende producten:
- ei – hardgekookt (mag met schil) of roerei (zonder kruiden)
- gekookte kip
- gekookte vis
- meelwormen (gedroogd of levend)
- zijderups poppen
- garnalen (gekookt of gedroogd)
- gedroogde visjes
- hoogwaardige katten- of hondenbrokken (kip/vis, bekijk ingrediënten en analyse)
- hoogwaardig natvoer voor kat (kip/vis, zie hieronder)
- brinta aangemaakt met kokosmelk of water
- natvoer voor knaagdieren aangemaakt met kokosmelk of water
- eivoer – mag ook aangemaakt worden met water
Geef ook af en toe verse gezonde groenten, denk hierbij aan andijvie, witlof, boerenkool, enzovoort. Groenten zoals komkommer, sla, etc bieden weinig voedingsstoffen en bestaan voornamelijk uit water. Fruit kan afwisseling bieden en de suikers geven energie, maar bieden weinig in de vorm van bouwstoffen.
Gedroogde insecten (rijk aan eiwitten en vet), hoogwaardig kattenvoer (Applaws), en eivoer (mix van oa ei en beschuit)
Suggesties/links
Voor het gemak heb ik een lijstje gemaakt met voer en bijvoeding wat ik aanraad als mogelijke opties en daaronder nog een paar notities van producten die ik afraad.
Droogvoer:
- Pet-Design Junior
- Versele Laga Nature Rattenvoer
- Versele Laga Nature Hamstervoer
- eventueel: Beaphar Care+ Hamster of Dwerghamster (maar dit zijn saaie brokken en kwaliteit dierlijke eiwitten onduidelijk)
Bijvoeding:
- natvoer voor kat en brokken van zelfde merk: Almo Nature, Applaws, Cosma Nature
- natvoer voor knaagdieren: KnagersNatuurlijk natvoer
- Hill’s A/D: goede bijvoeding, hoog in eiwitten, aan te maken tot een papje, te koop bij dierenarts en sommige webshops
- Melk voor dieren: voornamelijk als bijvoeding voor nog zogende rittens, maar kan ook dienen als bijvoeding
- Supreme Science Selective Rat: laag in eiwitten, plantaardig (voornamelijk soja!), eentonige brokken - voor volwassen ratten prima!
- Metazoa Rat: lage kwaliteit eiwitten, brokken
- Versele-Laga Crispy Pellets Rats & Mice: lage kwaliteit plantaardige eiwitten, slechte calcium/fosfor verhouding, laag vetgehalte, brokken
- lage kwaliteit honden-/kattenvoer zoals: Whiskas, Gourmet, Royal Canin, Felix, supermarktvoer
